“`html

Küresel Piyasalarda Karışık Seyir Devam Ediyor

Küresel finansal piyasalarda geçtiğimiz hafta, ABD’de açıklanan vergi indirim tasarısı, Başkan Donald Trump’ın “tarife mektupları”, iş gücü raporları ve merkez bankası yöneticilerinin yapmış olduğu açıklamalar ile karmaşık bir süreç yaşandı. Önümüzdeki hafta, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanakları yatırımcıların dikkatini çekecek.

ABD hükümetinin korumacı politikalarının ekonomi ve ticaret üzerindeki yansımalarına dair kaygılar devam etmekte. Küresel ölçekte birçok belirsizlik, özellikle tarifelerle ilgili, yatırımcıların karar alma süreçlerini etkilemeye devam ediyor. Başkan Trump’ın sık değişen politikaları, bu belirsizliklere bir yenisini eklemekte.

Özellikle geçtiğimiz hafta, Trump’ın tarifelerin ertelenme tarihinin 9 Temmuz olduğunu belirtmesi ve bu tarihe kadar ticaret yapan ülkelere yeni tarifeleri mektup ile bildireceğini açıklaması, Asya borsalarında risk algısını zayıflattı. Japonya, Güney Kore ve Hong Kong borsaları haftayı ekside tamamladı.

Öte yandan, küresel ekonomik ve jeopolitik kaygılar sürerken, ABD ekonomisine dair gelişmeler de yatırımcılar tarafından takip edildi. Başkan Trump, Kongre’den geçen kapsamlı vergi indirimleri ve harcama kısıtlamaları içeren tasarıyı onayladı. Trump, bu tasarının “olağanüstü bir ekonomik büyümeyi tetikleyeceğini” belirtti.

Yeni tasarının 2034 yılına kadar ülkenin bütçe açığını 3,4 trilyon dolar artıracağı öngörülürken, Uluslararası Para Fonu (IMF) yetkilisi Julie Kozack, vergi indirimlerinin borcun azaltılması konusundaki tavsiyelerine ters düştüğünü bildirdi.

Geçen hafta açıklanan istihdam raporu, ABD’de iş gücü pazarının güçlü bir durumda olduğunu gösterdi. Fed’in para politikası kararlarını etkileyen iş gücü piyasasından gelen olumlu sinyaller, Banka’nın istikrarsız durumunu artırdı. Para piyasasındaki öngörüler, Fed’in bu yıl içinde toplamda 3 kez faiz indirimine gideceği beklentilerini zayıflatırken, eylül ayında politika faizinin 25 baz puan indirilmesi ihtimali yüzde 88’den yüzde 72’ye geriledi.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) tarafından gerçekleştirilen Merkez Bankacılığı Forumu’nda konuşan Fed Başkanı Jerome Powell, faizleri düşürmeden önce daha fazla veri toplamak ve tarifelerin etkilerini gözlemlemek istediklerini ifade etti. Powell, ABD ekonomisinin oldukça sağlam bir pozisyonda olduğunu belirtirken, tarife etkileri göz ardı edildiğinde enflasyonun öngörülen düzeyde seyrettiğini kaydetti. Tarife etkilerinin henüz belirgin olmadığını düşünen Powell, yaz dönemi boyunca daha yüksek enflasyon verileri beklediklerini belirtti.

Powell, tarife yükümlülükleri olmasaydı Fed’in faiz indirimine gitme olasılığının daha yüksek olduğunu vurgulayarak, FOMC üyelerinin çoğunluğunun yılın ilerleyen dönemlerinde faiz oranlarının yeniden düşürülmesinin uygun olacağını düşündüğünü ifade etti. Ancak, any toplantıda faiz indirimi yapılma olasılığına dair kararın veri gelişmelerine bağlı olacağını belirtti.

Bu gelişmeler ışığında ABD tahvil piyasalarında satıcılı bir seyir gözlemlenirken, 10 yıllık tahvil faizleri yaklaşık 7 baz puan artış göstererek haftayı yüzde 4,35 ile kapadı.

Emtia fiyatları bu haber akışının ardından olumlu bir eğilim sergiledi. Geçen hafta, altın ons fiyatı yüzde 1,9 artışla 3.337 dolara, gümüş ons fiyatı yüzde 2,58 artarak 36,9 dolara ulaşırken, Brent petrol varil fiyatı da yüzde 2,40 artışla 67,9 dolardan haftayı kapattı.

Dolar endeksi haftayı yüzde 0,2 değer kaybı ile 97,2 seviyesinden tamamladı.

Wall Street’te Rekoru Tazeleyen Borsa

New York borsasında geçen hafta genel olarak olumlu bir görünüm ortaya çıktı. Haftalık bazda S&P 500 yüzde 1,72, Nasdaq yüzde 1,48, Dow Jones ise yüzde 2,30 değer kazandı. ABD’deki Bağımsızlık Günü dolayısıyla New York Borsası perşembe günü yarım gün işlem gördü ve cuma günü kapalı kaldı.

Makroekonomik verilerde, haziran ayında tarım dışı istihdamın 147 bin kişi artarak beklentileri aştığı görülürken, işsizlik oranı yüzde 4,2’den 4,1’e düştü. İlk kez işsizlik maaşı talebinde bulunanların sayısı ise 28 Haziran ile sona eren haftada 233 bin olarak belirlendi ve piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.

ABD’deki Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) haziranda yüzde 50,8’e yükseldi. S&P Global’in hizmet sektörü PMI verisi ise haziranda 0,8 puan düşerek 52,9’a geriledi. Ülkede mayıs ayında fabrika siparişleri, yüzde 8,2’lik bir artış ile beklentilerin üzerine çıktı.

Ülkenin dış ticaret açığı mayıs ayında yüzde 18,7 oranında artarak 71,5 milyar dolara yükseldi; ihracattaki artış yüzde 4, ithalat ise yüzde 0,1 düşüş gösterdi.

Küresel piyasalarda gelecek hafta, FOMC toplantı tutanakları, toptan eşya stokları ve haftalık işsizlik maaşı başvuruları açıklanacak.

Avrupa Borsalarında Ticaret Görüşmeleri Belirsizliği

Avrupa borsaları geçtiğimiz hafta karışık bir performans sergiledi; Avrupa Birliği (AB) ile ABD’nin tarifeler üzerine yapacağı olası anlaşmalar yakından takip ediliyor.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, Alman televizyonunda yaptığı değerlendirmede mevcut faiz oranlarının uygun olduğunu vurguladı ve bankanın yüzde 2’lik orta vadeli enflasyon hedefine bağlı kaldığını belirtti. Enflasyonda yıllardır süren dalgalanmalardan sonra Avro Bölgesi’nde istikrar sağlandığını kaydetti.

Lagarde, ABD’nin gümrük vergisi politikalarına karşı cevap olarak AB’nin kendi pazarını güçlendirme yönünde hareket edeceğini ifade etti. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ABD ile tarifeler konusunda bir uzlaşıya varmaktan yana olduklarını belirtti ancak müzakerelerde çevik olmaya hazır olduklarını da ifade etti.

Ayrıca, Avrupa ülkeleri ABD’ye karşı bir dengeleme stratejisi üzerine tartışmalar yürütmekte. Lagarde, Avrupa’nın çıkarlarını koruma noktasında gerekli tüm araçları kullanacaklarını vurguladı.

Jeopolitik gelişmeler de yatırımcılar tarafından yakından izleniyor. Başkan Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmede, Ukrayna barışına dair “hiçbir ilerleme” kaydedemediklerini belirtti.

Almanya Federal İş Ajansı (BA), haziran ayı işsizlik verilerini açıkladı; işsiz sayısı mevsimsellikten arındırılarak, 11 bin kişi artarak 2 milyon 970 bine ulaştı. Beklenti, işsiz sayısının 15 bin artmış olacağı yönündeydi.

S&P Global, İngiltere’nin haziran ayı imalat sanayi PMI verilerini paylaştı. Bu verilere göre, imalat sanayi PMI 47,7 olarak belirlendi. Bu seviye son beş ayın en yüksek değerine işaret etmekle birlikte, hala genişleme bölgesi olan 50 puanın altında kalmaya devam ediyor.

Geçen hafta İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,27, Fransa’da CAC 40 endeksi ise yüzde 0,06 değer kazandı. Almanya’da DAX endeksi yüzde 1, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 0,3 değer kaybetti.

Gelecek haftanın veri takviminde, pazartesi Avro Bölgesinde perakende satışlar, Almanya’da sanayi üretimi ve cuma günü İngiltere’de sanayi üretimi ile Almanya’da enflasyon verileri izlenecek.

Trump’tan Japonya’ya Yönelik İddialar Asya Borsalarını Olumsuz Etkiletti

Asya borsalarında geçtiğimiz hafta, Çin hariç genel olarak satış ağırlıklı bir seyir izlendi. Başkan Trump’ın “tarife mektupları” hakkındaki endişeleri, makroekonomik verilere dair karışık sinyaller risk iştahını azalttı.

Trump, Japonya ile ticaret anlaşması yapma konusunda şüphelerini dile getirerek, Japonya’ya bir mektup yazacağını belirtti. Yazdığı mektubun içeriği olarak, “Gerekenleri yapamayacağınızı biliyoruz, bu yüzden yüzde 30, yüzde 35 veya belirlediğimiz başka bir rakamı ödüyorsunuz,” şeklinde bir ifade kullanacağını söyledi.

Japonya’nın baş ticaret müzakerecisi Ryosei Akazawa, bu konuda hem Japon hem de ABD heyetleri arasında samimi görüşmelerin devam ettiğini ancak ana sorunların hala çözülmediğini aktardı.

Diğer taraftan, Çin Ticaret Bakanlığı, ABD ile ticaret anlaşmalarını sürdürmek için yapılacak iş birliği konusunda kararlılıklarını gösterdi.

Japonya’da mayıs ayında hane halkı harcamalarında aylık yüzde 4,7 ve yıllık yüzde 4,6 artış gözlemlenirken, bu değerler öngörüleri de aşmış durumda. Hane halkı harcamalarında aylık ve yıllık beklentiler sırasıyla yüzde 0,4 ve yüzde 1,3 artış göstermekteydi.

Japonya’da haziran ayı hizmet sektörü PMI 51,7 ile genişleme sinyali verirken, Çin’de Caixin hizmet sektörü PMI 50,6 ile beklentilerin altında kaldı.

Bu gelişmelerle birlikte, haftalık bazda Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,40 değer kazanırken, Japonya Nikkei 225 endeksi yüzde 0,85, Güney Kore Kospi endeksi yüzde 0,05 ve Hong Kong Hang Seng endeksi yüzde 1,52 değer kaybetti.

Gelecek hafta salı günü Japonya’da dış ticaret dengesi, çarşamba günü Çin’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ile Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), perşembe günü Japonya’da ÜFE verileri açıklanacak.

Merkez Bankası’nın Ödemeler Dengesi Verileri Bekleniyor

Yurt içinde ise geçen hafta alım ağırlıklı bir seyir izlendi ve BIST 100 endeksi yüzde 9,26 artışla 10.275,75 puandan kapandı. Yeni haftada gözler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) açıklayacağı ödemeler dengesi verilerine çevrildi.

Türkiye İstatistik Kurumu, haziran ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerini yayımladı; aylık bazda TÜFE yüzde 1,37, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ise yüzde 2,46 artış gösterdi. Yıllık bazda ise tüketici fiyatlarında enflasyon yüzde 35,05 ve yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 24,45 olarak kaydedildi.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, haziran ayı dış ticaret verilerini açıkladı; ihracatın haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8 artışla 20,5 milyar dolara ulaştığını belirtti. Bu, son bir yılın en yüksek aylık artış oranı olarak kaydedildi. Yıllık ihracatta ise 267 milyar dolarlık rekor rakamına ulaşıldı.

TCMB, Cuma günü yayınlanan Haziran Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’na göre yıllık enflasyon, gıda ve hizmetlerde gerilerken, diğer ana gruplarda artışlar gözlemlendi. Aylık bazda özellikle hizmet ve enerji gruplarında fiyat artışları görülürken, işlenmemiş gıda fiyatları sebze öncülüğünde azalış gösterdi.

Rapora göre dayanıklı tüketim mallarında altın hariç, enflasyon artışı devam ederken, giyimde ve ayakkabıda yükseliş yaşandı. Bölgesel bazda dayanıklı tüketim mallarında fiyat artışı yüzde 1,24 olarak kaydedildi. Beyaz eşya fiyatları yüzde 3,04, otomobil fiyat artışı ise yüzde 1,07 artış gösterdi.

AA Finans’ın TCMB tarafından 11 Temmuz’da açıklanacak “Mayıs 2025 Ödemeler Dengesi” ile ilgili beklenti anketine katılan 16 ekonomist, cari işlemler hesabının mayıs ayında 1 milyar 84 milyon dolar açık vereceğini tahmin etti.

Ekonomistlerin cari açık beklentileri, 280 milyon dolardan 4 milyar 800 milyon dolara kadar geniş bir aralıkta değişiklik gösterdi. 2025 yılındaki cari işlemler açığının 19 milyar 783 milyon dolara ulaşacağı tahmin edilmektedir. 2025 yılı için cari açık beklentisi ise 17 milyar dolar ile 22 milyar dolar arasında yer aldı.

Dolar/TL ise haftayı, önceki haftaki kapanışın yüzde 0,1 altında 39,8750 seviyesinden tamamladı.

Gelecek hafta yurt içinde, pazartesi Hazine nakit dengesi, perşembe sanayi üretimi ve cuma günü ödemeler dengesi verileri takip edilecek.

“`